NHỮNG QUAN NIỆM SAI LẦM PHỔ BIẾN VỀ NÃO BỘ
Khoa học thần kinh đang phát triển từng ngày. Điều đó có nghĩa là trong quá khứ có những điều đã từng được chứng minh nay bị lật ngược và phủ định. Các nhà khoa học thần kinh gọi đây là những quan niệm sai lầm phổ biến về nghiên cứu não bộ (neuromyths). Dưới đây là 3 trong số đó.
Số lượng nếp nhăn trong não liên quan đến trí thông minh!?
Có thể bạn đã từng ít nhất 1 lần nghe tới giả thuyết rằng số lượng nếp nhăn trong não gắn với trí thông minh, như “não càng nhiều nếp nhăn thì con người càng thông minh”, tuy nhiên đây là một niềm tin hoàn toàn vô căn cứ. Nếp nhăn của não gọi là rãnh não. Khoa học thần kinh hiện nay chia bán cầu não trái và bán cầu não phải mỗi bên có 180 bộ phận, và nghiên cứu chức năng của mỗi bộ phận (còn gọi là “số nhà não”). Rãnh não là đường ranh giới phân vùng chức năng trong não, vì vậy về cơ bản số lượng nếp nhăn của não là giống nhau ở tất cả mọi người.
Xem thêm: Khám phá vỏ đại não
Não đàn ông và não phụ nữ!?
Nhiều sách ghi rằng não đàn ông và não phụ nữ có cấu tạo khác nhau, đặc biệt có những luận văn lâu đời nói rằng kích thước của “thể chai” (corpus callosum) khác nhau một cách ý nghĩa thống kê giữa đàn ông và phụ nữ, từ đó nhiều nghiên cứu suy đoán (khảo sát) rằng năng lực ngôn ngữ của phụ nữ trội hơn nam giới. Tuy nhiên, những năm gần đây đã có nghiên cứu cho rằng không có sự khác biệt về kích cỡ thể chai giữa hai giới. Các nhà khoa học vẫn còn đang tranh cãi về kết luận này và chưa thể thống nhất, tuy nhiên nhiều chuyên gia đề xướng rằng bản thân việc nói rằng não đàn ông và não phụ nữ khác nhau chỉ là cách nói khác của kích thước thể chai khác nhau chứ không thể hiện ý nghĩa sâu xa hơn, do đó đây được coi là một quan niệm sai lầm hoặc một cách giải thích phóng đại.
Người thiên não trái/người thiên não phải!?
Có quan niệm đề xướng rằng nghệ thuật là lĩnh vực chi phối bởi não phải, tuy nhiên thực tế đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm, bạn cần khám phá rõ hơn về não trái và não phải.
Kết quả nghiên cứu của khoa học thần kinh đã chứng minh rằng vùng liên quan đến nghệ thuật không chỉ có não phải mà bao gồm phạm vi rộng hơn. Mặt khác, tùy vào loại hình nghệ thuật mà mức độ hoạt động của các bộ phận trong não cũng khác nhau. Ví dụ, giữa nghệ thuật tả thực và nghệ thuật trừu tượng, bộ phận phản ứng trong não rõ ràng khác nhau.
Lý do tại sao lại có quan niệm như vậy có lẽ là vì người ta biết rằng não trái phụ trách ngôn ngữ, não phải phụ trách xử lý thông tin thị giác. Nghệ thuật mang tính thị giác chứ không phải ngôn ngữ nên sinh ra giải thích phóng đại rằng nghệ thuật chắc chắn là hoạt động thuộc não phải.
Tương tự, những quan niệm như những người nhận thức bằng cảm giác, hình ảnh là người não phải, người tiếp cận vấn đề bằng lý trí là người não trái, người ưu tiên sử dụng não phải, người ưu tiên sử dụng não trái,… đều là những giả thuyết được phóng đại từ một kết quả thí nghiệm về não bộ. Các chuyên gia và những người có kiến thức chuyên môn đang gióng hồi chuông cảnh báo về những quan niệm như vậy.
